Nguồn lực “mềm” để phát triển kinh tế

Sự phát triển kinh tế quốc dân đòi hỏi các nhà quản trị quốc gia phải xác định, huy động và phát triển có hiệu quả các nguồn lực kinh tế và xã hội. Trong đó các nguồn lực như tài chính, sản phẩm vật chất, con người và tài nguyên thiên nhiên đóng vai trò không thể thiếu trong chiến lược phát triển kinh tế – xã hội.

Tuy nhiên, để phát triển đất nước bền vững, cần phát huy cả nguồn lực “mềm” của xã hội, trong đó văn hóa xã hội và văn hóa dân tộc nói chung, văn hóa kinh doanh nói riêng là giá trị cốt lõi. đảm bảo niềm tin vào giá trị “Chân, Thiện, Đẹp”.

Văn hóa minh họa các chuẩn mực và giá trị được chấp nhận và hành vi truyền thống của một nhóm hoặc ở cấp độ quốc gia. Văn hóa cũng phát triển theo thời gian. Nói cách khác, văn hóa có thể được định nghĩa là một tập hợp các niềm tin, giá trị và thái độ của toàn dân tồn tại và phát triển.

Văn hóa cũng là một thành phần chủ yếu của kinh doanh và có tác động đến định hướng chiến lược của doanh nghiệp. Văn hóa ảnh hưởng đến quản lý, nó quy định tất cả các chức năng kinh doanh từ kế toán đến sản xuất. Văn hóa kinh doanh có khía cạnh độc đáo riêng của nó, bao gồm các giá trị, tầm nhìn, phong cách làm việc, niềm tin và thói quen của tổ chức.

Văn hóa kinh doanh Việt Nam đã xuất hiện từ rất sớm. Trải qua các giai đoạn lịch sử, vượt qua sự khắc nghiệt của điều kiện kinh tế, xã hội, văn hóa kinh doanh của Việt Nam luôn được thể hiện ở trí tuệ, sự sáng tạo, nhạy bén và thích ứng nhanh của các doanh nghiệp, doanh nghiệp. Con người Việt Nam. Công cuộc đổi mới khẳng định và nâng cao vai trò, vị thế của doanh nghiệp, doanh nhân trong xã hội và là điều kiện quan trọng để văn hóa kinh doanh Việt Nam từng bước được khơi dậy và phát huy với đầy đủ các sắc thái.

Theo thống kê, văn hóa “có thể chiếm 20-30% sự khác biệt trong hoạt động của một doanh nghiệp khi so sánh với các đối thủ” không có văn hóa “. Với hội nhập quốc tế, các doanh nghiệp và doanh nhân Việt Nam đã dần nhận ra mục đích của hoạt động kinh doanh không chỉ để lợi nhuận mà còn làm rạng danh Việt Nam trên trường quốc tế. hiểu rõ mục đích của việc xây dựng và phát triển thương hiệu không chỉ nhằm tối đa hóa lợi nhuận mà còn là bảo vệ, giữ gìn thể diện và văn hóa quốc gia trong quá trình hội nhập.

Nghị quyết 09-NQ / TW, ngày 09/12/2011 của Bộ Chính trị về “Xây dựng và phát huy vai trò của đội ngũ doanh nhân Việt Nam thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế”. “Xây dựng đội ngũ doanh nhân mạnh, có tinh thần dân tộc, giác ngộ chính trị, văn hóa kinh doanh, trách nhiệm xã hội cao, đủ năng lực và trình độ lãnh đạo doanh nghiệp” chỉ đạo, điều hành doanh nghiệp hoạt động có chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh “. Nhưng điều gì làm nên một văn hóa thành công ?

Một chiến lược văn hóa doanh nghiệp Việt Nam thành công trong nhà nước pháp quyền cần có năm thành phần cơ bản:

Đầu tiên là tầm nhìn. Một nền văn hóa tuyệt vời bắt đầu với một tầm nhìn hoặc tuyên bố sứ mệnh đặt ra mục đích và định hướng các giá trị của doanh nghiệp. Đến lượt mình, mục đích đó lại hướng dẫn mọi quyết định của nhân viên. Khi chúng được trình bày một cách chân thực và nổi bật, những tuyên bố về tầm nhìn tốt thậm chí có thể giúp định hướng và kết nối khách hàng, nhà cung cấp và các bên liên quan khác.

Trong một đất nước đang hướng tới nhà nước pháp quyền và hoàn thiện cơ chế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, tầm nhìn của các doanh nghiệp cần tích hợp bốn nội dung chính: Pháp quyền, Hiệu quả, Đạo đức kinh doanh và Hoạt động nhân đạo. Khi bốn nội dung này đóng vai trò xuyên suốt trong đời sống sản xuất kinh doanh sẽ tạo nên uy tín và thương hiệu của doanh nghiệp trên thương trường. Trong đó, nội dung về các hoạt động nhân văn như nhân đạo, bảo vệ môi trường, tôn tạo, duy tu các công trình văn hóa, lịch sử cấp quốc gia …

Đây cũng là nội dung mới và được Đảng, Nhà nước hết sức quan tâm, khuyến khích cộng đồng doanh nghiệp trong thập kỷ đầu của công cuộc đổi mới và được cố Đại tướng thể hiện rõ trong bức thư gửi chính quyền tỉnh Hải Hưng. Bí thư Nguyễn Văn Linh ngày 19/11/1996 về việc ủng hộ dự án quy hoạch chỉnh trang khu Côn Sơn – Kiếp Bạc …

Tuyên bố về tầm nhìn là một yếu tố tưởng chừng đơn giản nhưng lại thực sự là nền tảng của văn hóa kinh doanh. Hơn nữa, ở một đất nước đang hoàn thiện nhà nước pháp quyền như Việt Nam, cộng đồng doanh nghiệp cũng cần tích cực phát huy tính chủ thể kinh tế, phối hợp với các nhà lập pháp để gắn tầm nhìn phát triển của mình với việc xây dựng pháp luật cũng như thực thi, giám sát và thực thi pháp luật. nhằm đạt được các mục tiêu của công bằng xã hội.

Thứ hai là Giá trị. Bộ giá trị chuẩn mực của doanh nghiệp là cốt lõi của văn hóa, thể hiện tinh thần và thái độ của doanh nghiệp. Trong khi Tầm nhìn nêu rõ mục đích của doanh nghiệp, Bộ giá trị cung cấp hướng dẫn về các hành vi và tư duy cần thiết để đạt được tầm nhìn đó. Một tập hợp các giá trị được trình bày rõ ràng và truyền đạt cụ thể cho tất cả nhân viên có thể bao gồm cách công ty cam kết phục vụ khách hàng, đối xử với đối tác và duy trì các tiêu chuẩn nghề nghiệp. Nghiệp chướng.

Thứ ba là Thực hành. Bộ Giá trị chỉ thực sự đóng vai trò quan trọng khi nó được tôn trọng và thực thi trong thực tiễn hoạt động của doanh nghiệp. Nếu một doanh nghiệp tuyên bố rằng “con người là tài sản lớn nhất của chúng ta”, thì doanh nghiệp đó cũng nên sẵn sàng đầu tư vào con người theo những cách hữu hình.

Tương tự như vậy, nếu một doanh nghiệp coi trọng hệ thống phân cấp “phẳng”, tổ chức phải khuyến khích nhiều thành viên trong nhóm cấp dưới đưa ra quan điểm khác trong các cuộc thảo luận mà không sợ hãi hoặc ảnh hưởng. phủ định. Các Giá trị cũng phải được củng cố trong các tiêu chí đánh giá và chính sách xúc tiến, và được đưa vào các nguyên tắc hoạt động hàng ngày của doanh nghiệp.

Thứ tư là Con người. Không doanh nghiệp nào có thể xây dựng văn hóa gắn kết mà không có những người chia sẻ các giá trị cốt lõi hoặc sẵn sàng và có thể áp dụng chúng. Ngoài ra, các nhà chiến lược văn hóa kinh doanh đều nhất trí cao trong việc xây dựng và truyền bá các hình mẫu cá nhân trong doanh nghiệp bởi vì cách tốt nhất để xây dựng niềm tin là con đường từ trái tim đến trái tim. Bất kỳ doanh nghiệp nào cũng có một lịch sử độc đáo – một câu chuyện độc đáo. Và khả năng khai thác lịch sử đó và viết nó thành một câu chuyện kể là trọng tâm của sự sáng tạo văn hóa. Các yếu tố của câu chuyện đó có thể được dựng thành phim hoặc chỉ đơn giản là truyền miệng… Nhưng chúng sẽ mạnh mẽ hơn khi được định nghĩa, định hình và kể lại như một chuỗi liên tục của văn hóa doanh nghiệp.

Thứ năm là Môi trường. Tại sao một môi trường mở có thể tạo ra không gian để các thành viên trong doanh nghiệp gặp gỡ và giao lưu một cách tự nhiên? Và tại sao các công ty công nghệ lại tập trung ở Thung lũng Silicon và các công ty tài chính lại tập trung ở London và New York? Có rất nhiều câu trả lời, nhưng một câu trả lời hiển nhiên là môi trường làm việc định hình văn hóa. Môi trường – cho dù là địa lý, kiến ​​trúc hay thẩm mỹ thiết kế – ảnh hưởng đến các giá trị và hành vi của những người làm việc ở đó.

Một trong những nhiệm vụ trọng tâm của Đảng bộ trong nhiệm kỳ Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ 13 là: “Khơi dậy khát vọng phát triển đất nước ấm no, hạnh phúc; phát huy các giá trị văn hóa và sức mạnh con người Việt Nam trong sự nghiệp”. xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, hội nhập quốc tế ”.

Trong quá trình đó, việc xây dựng và ban hành nghị quyết mới của Đảng là cấp bách hiện nay nhằm phát triển văn hóa kinh doanh Việt Nam thành nguồn năng lượng tích cực, nguồn lực xã hội và niềm tin vững chắc cho người Việt Nam. xây dựng và phát triển bền vững, lâu dài đội ngũ doanh nhân Việt Nam có năng lực cạnh tranh cao trong thời kỳ cách mạng công nghiệp lần thứ 4.

Có như vậy thì Văn hóa kinh doanh nói riêng và Văn hóa nói chung mới là nguồn lực xã hội cùng với 4 nguồn lực khác là Tài chính, Sản phẩm vật chất, Tài nguyên và Con người, trở thành ngôi sao năm cánh vận động đất nước. vượt lên trên các thang xếp hạng tín nhiệm quốc gia của khu vực và thế giới, góp phần đảm bảo thực hiện mục tiêu nước pháp quyền mạnh khi kỷ niệm 100 năm thành lập nước (2045).

TS Đoàn Duy Khương / Chinhphu.vn