Nguy cơ từ việc hút thuốc lá đối với sức khỏe
(TN&MT) – Hút thuốc lá không chỉ gây ra những tác hại khôn lường cho bản thân người hút mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của những người xung quanh khi tiếp xúc với khói thuốc.
Có nguy cơ mắc các bệnh như người hút thuốc lá
Người hút thuốc lá thụ động là người không hút thuốc nhưng hít phải khói từ điếu thuốc đang cháy hoặc khói do người hút thở ra. Khói thuốc chứa hàng ngàn hóa chất, trong đó có nhiều chất gây ung thư hoặc độc hại. Hút thuốc lá thụ động cũng có thể gây ra khoảng 25 bệnh khác nhau như ung thư, bệnh tim, bệnh đường hô hấp và ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản.
Theo nghiên cứu của Tổ chức Y tế Thế giới, khói tỏa ra từ cuối điếu thuốc đang cháy chứa nhiều độc tố gấp 21 lần khói thở ra. Theo đó, lượng khói do người hút thải ra không khí xung quanh cao gấp 5 lần lượng khói hít phải. Một người không hút thuốc nhưng làm việc thường xuyên trong môi trường có nhiều khói thuốc có thể hít phải lượng khói tương đương với hút 5 điếu thuốc mỗi ngày. Trẻ em chỉ dành một giờ trong phòng với người hút thuốc sẽ hấp thụ lượng hóa chất độc hại tương đương với người hút 10 điếu thuốc mỗi ngày.
Những người hít phải khói thuốc cũng có nguy cơ mắc các bệnh tương tự như những người hút thuốc. Khói thuốc ảnh hưởng tiêu cực đến cơ quan sinh sản và làm tăng nguy cơ ung thư vú, sinh non ở phụ nữ. Đối với phụ nữ mang thai, hút thuốc lá có thể gây ra những thay đổi trong quá trình phát triển của thai nhi, gây sẩy thai, sinh non hoặc sinh con nhẹ cân. Hút thuốc lá thụ động làm tăng nguy cơ ung thư phổi lên 30% và bệnh tim mạch vành lên 25%.
Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ thường xuyên hít phải khói thuốc sẽ làm tăng tỷ lệ mắc các bệnh viêm phế quản, viêm phổi và viêm tai giữa; tăng các triệu chứng hô hấp mãn tính như hen suyễn; giảm phát triển chức năng phổi; tăng nguy cơ đột tử ở trẻ sơ sinh.
Ở Việt Nam, chưa đến 2% phụ nữ hút thuốc, nhưng thuốc lá là nguyên nhân gây ra gần 10% số ca tử vong ở phụ nữ trưởng thành. Mỗi năm trên thế giới có 600.000 người chết vì hít phải khói thuốc. 64% số ca tử vong do hít phải khói thuốc là phụ nữ. Người ta ước tính rằng cứ 10 người hút thuốc thì có 1 người chết vì hít phải khói thuốc.
Tăng cường quản lý nơi công cộng
Việt Nam đã ban hành Luật Phòng chống tác hại của ma túy, trong đó quy định rõ những địa điểm cấm hút thuốc hoàn toàn trong nhà và trong khuôn viên. Tuy nhiên, việc triển khai còn rất hạn chế, tại các khu vực công cộng, tình trạng hút thuốc lá vẫn diễn ra phổ biến. Nguyên nhân của tình trạng này là do tỷ lệ hút thuốc lá ở Việt Nam còn khá cao và ý thức chấp hành quy định về địa điểm cấm hút thuốc lá của nhiều người dân còn thấp.
Vì vậy, các chuyên gia khuyến cáo, cách duy nhất để phòng tránh tiếp xúc với khói thuốc là tạo môi trường sống không khói thuốc. Để làm được điều đó, trước hết người đang tích cực hút thuốc phải sớm từ bỏ thói quen hút thuốc lá hoặc có ý thức hút thuốc bên ngoài không gian sinh hoạt của gia đình, nhất là tránh xa trẻ em, phụ nữ có thai, người già. Đối với những gia đình có người hút thuốc lá, cần thống nhất các quy định về an toàn để bảo vệ sức khỏe cho các thành viên.
Ngoài ra, để tăng cường thực hiện Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá, Bộ Y tế yêu cầu các địa phương nâng cao nhận thức cộng đồng về tác hại của thuốc lá và lợi ích của môi trường không khói thuốc, đặc biệt là công tác vận động, tuyên truyền, vận động người dân chấp hành quy định cấm hút thuốc lá nơi công cộng. Đồng thời, vận động cán bộ, công chức, viên chức, người lao động, đoàn viên, thanh niên ký cam kết không hút thuốc lá. Cùng với đó, thực hiện nghiêm túc, quyết liệt các chế tài, tăng cường kiểm tra, giám sát việc thực hiện Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá; tăng cường sự giám sát của nhân dân, kịp thời tiếp nhận và xử lý thông tin phản ánh về các trường hợp vi phạm.